Pascha (Wielkanoc): Pascha to święto obchodzone przez chrześcijan w celu upamiętnienia zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Jest to kulminacja Wielkiego Postu, 40-dniowego okresu postu i pokuty. Data Paschy jest obliczana inaczej w tradycji wschodniej (na podstawie kalendarza juliańskiego) i zachodniej (na podstawie kalendarza gregoriańskiego), co często prowadzi do różnicy w dacie obchodzenia tego święta między Kościołami wschodnimi a zachodnimi. Święto to charakteryzuje się specjalnymi obrzędami, modlitwami, pieśniami i posiłkami, a w wielu kulturach również tradycją malowania jajek.
Kolorowanki Pascha
Informacje
- Pochodzenie: Termin „Pascha” pochodzi od hebrajskiego słowa „Pesach”, które odnosi się do żydowskiego święta upamiętniającego wyjście Izraelitów z Egiptu. W chrześcijaństwie termin ten przyjął nowe znaczenie, odnosząc się do Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa.
- Znaczenie: Pascha jest świętem obchodzonym przez chrześcijan wschodnich w celu uczczenia Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Jest to najważniejsze i najświętsze święto w liturgicznym kalendarzu tych Kościołów.
- Data obchodzenia: Kościoły wschodnie obliczają datę Paschy według kalendarza juliańskiego, podczas gdy Kościoły zachodnie używają kalendarza gregoriańskiego. To prowadzi do różnicy w dacie obchodzenia święta.
- Obchody: Nocne nabożeństwa, zwane Jutrznią Paschalną, są główną częścią obchodów. Wielu wiernych gromadzi się w kościołach tuż przed północą, śpiewając hymny i uczestnicząc w procesji. Gdy zegar wskazuje północ, dzwony kościelne biją, ogłaszając Zmartwychwstanie Chrystusa.
- Symbolika: Pascha jest świętem radości i triumfu nad śmiercią. Tradycyjne śpiewy i hymny odzwierciedlają tę radość.
- Tradycje kulinarne: W wielu krajach tradycją jest przygotowywanie specjalnych potraw na Paschę. W Rosji i innych krajach słowiańskich tradycyjne są kuliczi (specjalne chleby) oraz pasza (rodzaj deseru). W Grecji popularne jest pieczenie jagnięcia. W wielu kulturach wschodnich istnieje też tradycja malowania jajek, symbolizujących nowe życie.
- Paschalne pozdrowienie: Tradycyjne pozdrowienie Paschalne, które wierni wymieniają między sobą, brzmi: „Chrystus zmartwychwstał!” – na co odpowiedź to: „Prawdziwie zmartwychwstał!”
Ciekawostki
- Stara metoda wyznaczania: Data Paschy była pierwotnie wyznaczana w oparciu o datację żydowskiego święta Pesach. Z czasem chrześcijanie przyjęli własną metodę obliczania daty opartą na pełni księżyca i równonocy wiosennej.
- Niezmienna treść: Wielu chrześcijan wschodnich, niezależnie od języka czy kraju pochodzenia, śpiewa ten sam hymn paschalny: „Chrystus zmartwychwstał z martwych, śmiercią śmierć pokonał i tym, co w grobach, życie darował”.
- Czerwone jajka: W tradycji prawosławnej, jajka są często malowane na czerwono, symbolizując krew Chrystusa przelaną na krzyżu oraz radość Zmartwychwstania.
- Ogień Świętego Sepulchrum: W Jerozolimie, w każdą Wielkanoc, odbywa się cudowne zjawisko zwanym „Ogniem Świętego Sepulchrum”. Wierzono, że to cudowny ogień pochodzący bezpośrednio od Boga.
- „Paschalne” w różnych językach: W wielu językach słowo oznaczające „Wielkanoc” pochodzi od „Pascha”. Na przykład: Pasqua (włoski), Pâques (francuski) czy Pascua (hiszpański).
- Midnight Office: W prawosławiu, ceremonia Paschy rozpoczyna się specjalnym nabożeństwem o północy, zwanym „Midnight Office”, podczas którego cały kościół jest zanurzony w ciemności, a potem nagle oświetlony, symbolizując Zmartwychwstanie.
- „Holy Fire”: W dniu Wielkiej Soboty, w Kościele Grobu Pańskiego w Jerozolimie, pojawia się „Święty Ogień”. Jest to cud, który według wierzeń, ma miejsce co roku.
- Różne daty: Mimo że Wschód i Zachód obchodzą to samo święto Zmartwychwstania, bardzo rzadko przypada ono w tym samym dniu. Ostatni wspólny termin Paschy był w 2017 roku, a następny będzie w 2034 roku.
- Tradycja „Paschalnego pozdrowienia”: W wielu kulturach wschodnich wierni w dniu Paschy wita się nawzajem słowami: „Chrystus zmartwychwstał!” na co odpowiedź to „Prawdziwie zmartwychwstał!”
- Trzydniowe świętowanie: Wielu chrześcijan wschodnich obchodzi Paschę jako trzydniowe święto, począwszy od Wielkiej Soboty, przez niedzielę Paschy, aż po Poniedziałek Wielkanocny.